Rada gminy jest organem stanowiącym gminy.
Do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy
(o ile ustawy nie stanowią inaczej), a ustawa o samorządzie gminnym wskazuje aż kilkanaście spraw, które należą do wyłącznej właściwości rady gminy. Ich lista jest jest naprawdę imponująca.

Poniżej przedstawiamy sprawy, które należą do wyłącznej kompetencji rady:

ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności

powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu – na wniosek wójta

uchwalanie budżetu gminy, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu

rozpatrywanie raportu o stanie gminy oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania z tego tytułu

uchwalanie planu ogólnego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

uchwalanie programów gospodarczych

przyjmowanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju

ustalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im składników mienia do korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań przez te jednostki

podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach

podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących:

a) zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej; uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość; do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy

b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez wójta

c) zaciągania długoterminowych zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, 1692, 1725, 1747, 1768 i 1964)

d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez wójta w roku budżetowym

e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę gminy

f) tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich,

g) określania zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez wójta,

h) tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek

i) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym

j) wyrażenia zgody na zawarcie umowy, o której mowa w art. 50a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym

określanie wysokości sumy, do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania;

podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań, o których mowa w art. 8 ust. 2 i 2a ustawy
o samorządzie gminnym
(tj. zadań z zleconych zakresu administracji rządowej wykonywanych na podstawie porozumień z organami tej administracji, zadań z zakresu właściwości powiatu
oraz
województwa na podstawie porozumień z nimi)

podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku

podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych
i regionalnych;

podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1693, 1768, 1783 i 2185), a także wznoszenia pomników;

nadawanie honorowego obywatelstwa gminy;

podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów;

stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy

Podstawa prawna: USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023r. poz. 40) art. 18