Cenotaf

W ogrodzeniu kościoła parafialnego św. Ignacego Loyoli w Niemcach tkwi kamienny cenotaf. W 1909 r. świeżo ukończoną neogotycką świątynię otoczono niewysokim murem, w który wstawiono przywieziony z nieznanego, ale zapewne niezbyt odległego miejsca piaskowcowy pomnik. Na jego dwóch widocznych płaszczyznach znajdują się ryte inskrypcje. Od strony ulicy można przeczytać:
„SMUTNA NADER I MIŁA
TO PAMIĄTKA RAZEM
ADAŚ KOCHANY MÓJ
ZGINĄŁ POD MAZAYSKIEM
DNIA 7 SEPTEMBRA R. 1812
MATKA TĘ PAMIĘĆ KŁADZIE”.
Słowa pełne matczynego bólu osładza świadomość bohaterskiej śmierci syna, o której czyta się na kamieniu od strony kościoła:
„ZGINĄŁ WPRAWDZIE
ODWAŻNY MŁODZIAN
ALE WIECZNĄ CHWAŁĄ
ODZIAN”.
7 września 1812 r. w czasie wyprawy Napoleona na Moskwę doszło do bitwy pod Możajskiem, czyli pod Borodino. Nieznany Adaś (na pomniku zabrakło jego nazwiska) znalazł się wśród 30 tysięcy poległych wówczas żołnierzy Wielkiej Armii. Być może zginął podczas wieczornego ataku polskiego 5 korpusu księcia Józefa Poniatowskiego na rosyjskie pozycje pod wsią Utica. W szturmie odznaczył się wtedy m.in. 13 pułk huzarów, w którego szeregach walczyli poborowi z okolic Lublina.

– cytat z: Praca zbiorowa: Na większą Chwałę Bożą. Stulecie Parafii św. Ignacego Loyoli w Niemcach. Str. 72. 1914-2014 Lublin: MAIK Agencja Reklamowa, 2014.

• Jest to najprawdopodobniej najstarszy zabytek w miejscowości Niemce
• Cenotaf – to pusty grobowiec rodzaj symbolicznego pomnika stawianego zmarłym bądź poległym, których ciała spoczęły w obcej ziemi lub nie zostały odnalezione.
• „Niemce mają więc pomnik bohatera godny uszanowania przez miejscowych mieszkańców i zarazem owiany tajemnicą zabytek, który powinien zainteresować turystów.” – cytat z: Praca zbiorowa: Na większą Chwałę Bożą. Stulecie Parafii św. Ignacego Loyoli w Niemcach. Str 72. 1914-2014 Lublin: MAIK Agencja Reklamowa, 2014.